Εὐριπίδου «Ἑλένη»

Β΄ Επεισόδιο – Στίχος 1100^ος

«Τα λόγια τους εσύ θα κρίνεις, κοίτα

σε όλους η απόφασή σου αυτή ν’ αρέσει.»

Η Ελένη και ο Μενέλαος έχουν παραθέσει τα επιχειρήματά τους, για να πείσουν τη Θεονόη να τους βοηθήσει να αποδράσουν. Ποιες προσδοκίες σάς δημιουργούνται; Τι πιστεύετε ότι θα παρακολουθήσει ο θεατής στη συνέχεια του έργου;

Η Ελένη και ο Μενέλαος, χρησιμοποιώντας στο πλαίσιο ενός αγώνα λόγου μέσα πειθούς, που σχετίζονται αφενός με τη λογική και αφετέρου με το συναίσθημα, έχουν ζητήσει από τη Θεονόη να τους βοηθήσει να αποδράσουν και να αποκρύψει την αλήθεια από τον αδελφό της, το Θεοκλύμενο. Ως θεατές και ως αναγνώστες εικάζουμε ότι η Θεονόη θα στέρξει το δίκαιο, θα υπακούσει τα ευσεβή της αισθήματα, θα ακολουθήσει τα χνάρια του πατέρα της, του Πρωτέα, παρακινούμενη από την ηθική του δέσμευση να προστατεύσει την Ελένη και θα αποφασίσει να «τιμωρήσει» την ωμότητα και τον κυνισμό του Θεοκλυμένου. Η βοήθειά της θα είναι πολύτιμη, καθώς ο Μενέλαος και η Ελένη, έχοντας αποσπάσει τη σιωπή της, θα μπορέσουν να δραπετεύσουν για τη Σπάρτη… Βέβαια, είναι πολύ πιθανό ο Θεοκλύμενος να καταλάβει την αλήθεια και να θελήσει να κάνει κακό τόσο στην αδελφή του, πιστεύοντας ότι τον πρόδωσε, όσο και στην Ελένη και στον Μενέλαο, οι οποίοι, όμως, οπλισμένοι με τη βοήθεια της μάντισσας και τη δυνατή ανθρώπινη σκέψη, θα έχουν ήδη φύγει για την πατρίδα τους… Θεωρούμε ότι το τέλος της τραγωδίας θα είναι αίσιο, καθώς στο αρχαίο θέατρο ο θεατής οδηγείται στην «κάθαρσιν». Στην παρούσα τραγωδία ο θεατής θα κατανοήσει το ολέθριο στοιχείο και τη ματαιότητα του πολέμου, τη δύναμη του ανθρωπίνου νου, την πλεκτάνη των θεών και την αποκατάσταση της τιμής της Ελένης και θα φύγει από το χώρο του θεάτρου με «καθαρμένη» απελευθερωμένη, λυτρωμένη ψυχή, υψωμένη ηθικά και πνευματικά .

Γαϊτάνου Δέσποινα, μαθήτρια Γ΄ Γυμνασίου